Duża maszyna drążąca „Katarzyna” układa kolejne pierścienie dwutorowego tunelu w stronę Łodzi Fabrycznej. Setki metrów kabli łączą podziemne i naziemne segmenty maszyny. To niezwykle skomplikowany projekt, wykonywany pod centrum miasta i w niełatwym terenie.
Maszyna TBM o średnicy ponad 13 metrów, pierścień za pierścieniem zmierza z komory startowej w rejonie ulic Stolarskiej i Odolanowskiej w stronę Łodzi Fabrycznej. Mechaniczny kret, przystosowany do pracy w trudnym łódzkim terenie, przeszedł już soczewkę wodną i wykonał ponad 20 m tunelu. Na czole pracuje kilkadziesiąt narzędzi skrawających i zgarniających grunt, następnie materiał trafia na taśmociąg i jest transportowany na zewnątrz. Puste miejsce zastępowane jest obudową. Sferoidalne dziesięciotonowe elementy (tubingi) tworzą pierścienie tunelu. Na jeden pierścień składa się osiem tubingów. Do tunelu elementy te opuszcza specjalny dźwig.
Pracę TBM zapewnia elastyczne połączenie głowicy z segmentami maszyny pozostającymi jeszcze na powierzchni. Wężami i kablami dostarczane jest na dół powietrze oraz niezbędne do drążenia i budowy materiały, m.in. woda, polimery, bentonit. Wraz z postępem prac kolejne segmenty – tzw. bramownice (gantry) – będą opuszczane do szybu i łączone z wprowadzonymi wcześniej.
Dla utrzymania dokładnego przebiegu tunelu na trasie zainstalowano urządzenia monitorujące i kontrolujące najważniejsze parametry, m.in. kierunek przesuwu tarczy i osiadanie gruntu. Jak podają PLK, technologia TBM minimalizuje ryzyko związane z pracami prowadzonymi w sąsiedztwie gęstej zabudowy miejskiej. Specjalna konstrukcja zapobiega np. osiadaniu budynków, osuwaniu się ziemi i drganiom, ponadto ogranicza ingerencję w tkankę miejską i minimalizuje kolizje z miejską infrastrukturą (sieci energetyczne, ciepłownicze, gazowe, wodne itp.).
Pracę maszyn nadzoruje specjalistyczny personel. Informacje obserwowane są na monitorach w kabinie, wewnątrz TBM-u. Równocześnie wykonawca na bieżąco monitoruje teren i dokonuje pomiarów drgań. Dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców niektórych nieruchomości przewiduje się kilkudniowy pobyt poza miejscem zamieszkania. Informacje o terminie zmiany lokum przekazywane są z wyprzedzeniem. Czasowa zmiana przewidywana jest na ok. 3-5 dni.
Maszyna TBM „Katarzyna” z tarczą o średnicy ponad 13 m drąży dwutorowy tunelu od ulicy Stolarskiej do podziemnego dworca Łódź Fabryczna. Równocześnie TBM „Faustyna” o średnicy ok. 8,5 m wykonuje pierwszy (w rejonie ul. Długosza) z czterech jednotorowych tuneli, które połączą tunel główny ze stacjami Łódź Kaliska i Łódź Żabieniec.
Na trasie tuneli także budowane są nowe przystanki Śródmieście i Polesie. Wykonawca uwzględnia w projekcie dodatkowy, trzeci przystanek Łódź Koziny (nazwa robocza).
Dworzec przelotowy
Tunel średnicowy to kontynuacja budowy dworca Łódź Fabryczna, który z dworca końcowego stanie się przelotowym. Przez ścisłe centrum Łodzi będą mogły jechać pociągi regionalne i dalekobieżne – na osi wschód-zachód (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna i Kaliska) i na osi północ-południe (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna, Żabieniec). Wykonawca przewiduje zakończenie inwestycji pod koniec 2022 roku.
Budowa podziemnych połączeń między stacjami Łódź Fabryczna a Żabieniec i Kaliska wspófinansowana jest ze środków unijnych POIiŚ. Inwestycja ma zwiększyć ofertę kolei w mieście, regionie i kraju.
