Ostatnia dekada to intensywny rozwój największych polskich ośrodków miejskich. Oprócz samorządu, to deweloperzy stanowią o dzisiejszym rozwoju i wglądzie miast. Ci drudzy muszą dostosować się do obowiązującego prawa i wytycznych urzędników, ale sytuacje, gdy firmom zarabiającym na budowie i sprzedaży mieszkań czy powierzchni komercyjnych zależy tylko na zysku, na szczęście nie są powszechne. Coraz więcej firm chce uczestniczyć w tworzeniu nowej i polepszaniu obecnej tkanki miejskiej.
Z jednej strony mieszkańcy i klienci wciąż mają do czynienia z deweloperami, którzy ograniczają swoje projekty jedynie do najtańszej elewacji i skromnego zagospodarowania terenu wokół, a z drugiej strony spory wkład w przeobrażanie przestrzeni publicznych mają również inwestorzy, angażujący prywatne fundusze w poprawę jakości życia mieszkańców. Tak jest między innymi w Trójmieście.
Za tymi decyzjami stoi konieczność spełniania wymogów o powierzchni biologicznie czynnej na terenie inwestycji, wpływu nowych budynków na ruch kołowy, czy potrzeba urozmaicenia przestrzeni ze względu na coraz silniejsze zurbanizowanie miast. Wzrasta także świadomość mieszkańców, co do potrzeby takich realizacji. Rozwinięte społeczeństwa nie traktują już budowy kolejnego biurowca czy osiedla mieszkaniowego jako inwestycji intruza, który jedynie chce osiągnąć zysk i przy okazji zaburzyć funkcjonowanie okolicy, nawet jeśli dotychczas tworzyła ją tylko zdegradowana zabudowa czy nieużytki. Warunkiem jest jednak działanie harmonijne, z poszanowaniem i troską o komfort życia starych i nowych mieszkańców.
Kluczem do zrozumienia takiego podejścia są standardy społecznej odpowiedzialności biznesu, realizowane w inwestycjach deweloperskich. Firmy i przedsiębiorstwa już na etapie planowania chcą spełniać wymogi formalno-prawne, ale też uwzględniają szeroko pojmowane interesy społeczne, ochronę środowiska czy innowacyjność. Takie działania mogą mieć rozmaity charakter. Wśród najpopularniejszych inwestycji towarzyszących można wymienić położenie nowej nawierzchni ulicy czy chodnika, przebudowę dróg dojazdowych, modernizację sygnalizacji świetlnej czy elewacji sąsiednich budynków, rewitalizację pobliskich terenów zielonych, bądź stworzenie zupełnie nowych przestrzeni rekreacyjnych przeznaczonych dla ogółu mieszkańców.
Deweloperzy, zdając sobie sprawę z wielkości trójmiejskiej aglomeracji, decydują się również na realizacje inwestycji znacznie poprawiających komfort związany z dojazdem i załatwianiem codziennych spraw. Jednym z przykładów takiej inwestycji jest kompleks biurowy Olivia Business Centre. Poza nowoczesnym wyglądem, jego niewątpliwą zaletą jest dobre położenie względem komunikacji miejskiej i skomunikowanie z większością dzielnic Gdańska. Licząca 12 tysięcy pracowników społeczność OBC może korzystać z bliskości Szybkiej Kolei Miejskiej, tramwajów, autobusów czy infrastruktury dla miłośników dwóch kółek. W efekcie kompleks nie jest wyłącznie miejscem pracy, ale także punktem integracji, połączonym siatką rozwiązań drogowych. Jest przy tym ważnym obiektem integrującym lokalną społeczność.
Inwestycja dewelopera, oprócz fazy komercyjnej, obejmuje również wkład w rozwój okolicznej infrastruktury. Olivia Business Centre realizuje zadania usprawniające komunikację drogową, dzięki temu ruch uliczny w pobliżu centrum ma być bardziej płynny. Dotychczas zrealizowane zadania to przebudowa skrzyżowania, budowa pasów umożliwiających zawrócenie na pobliskiej ul. Grunwaldzkiej, remonty chodników wzdłuż ulic Grunwaldzkiej i Wita Stwosza oraz oświetlenia ulicy przy sąsiedniej Szkole Podstawowej nr 35, w której dodatkowo inwestor zmodernizował sale lekcyjne i świetlicę. Łączna wartość nakładów to ponad 5 mln zł.
– Olivia Business Centre, będąc częścią lokalnej społeczności, czuje odpowiedzialność za jakoś przestrzeni miejskiej oraz rozwiązania, które zapewnia mieszkańcom Trójmiasta – mówi Krzysztof Król, manager komunikacji Olivia Business Centre. – Stawiamy na innowacyjność i przyjazność, dlatego tak wiele projektów realizowanych na terenie naszego parku biurowego związanych jest z usprawnieniem transportu publicznego, jak również funkcjami miastotwórczymi. Powstającym budynkom towarzyszą inwestycje drogowe, które znacząco wpłynęły na usprawnienie okolicznego ruchu. Inwestujemy w rozwiązania promujące ekologiczne środki transportu, jak i płynność ruchu samochodowego. OBC charakteryzuje się wysokiej klasy architekturą, która podnosi jakość przestrzeni miejskiej – uważa Krzysztof Król.
Wspólnie z miastem Gdańsk firma obecnie przygotowuje woonerf, czyli jedno z najbardziej przyjaznych, bezpiecznych i ekologicznych rozwiązań drogowych, które równoważy ruch drogowy pomiędzy pieszymi, rowerzystami i samochodami. Ponadto w Olivii Star, będącej częścią OBC i najwyższym budynkiem na północy Polski, otwarto ogólnodostępny punkt widokowy, który stał się jedną z najchętniej odwiedzanych przez mieszkańców i turystów atrakcji. – Można z niego podziwiać całą panoramę Trójmiasta. Taras jest w pełni dostosowany dla osób z ograniczeniami ruchowymi, co dla wielu z nich stanowi jedyną szansę na podziwianie rozwijającej się metropolii z tak dużej wysokości – dodaje przedstawiciel OBC.
W Olivia Business Centre powstała również przestrzeń coworkingowa O4. Jej użytkownicy korzystają z udogodnień technologicznych, programów szkoleniowych, warsztatowych, jak i wsparcia ze strony bardziej doświadczonych kolegów. O4 Coworking to jeden z największych coworkingów w Polsce.
Podobną filozofię dbałości o przestrzeń publiczną – jeszcze na etapie projektu – starają się prezentować architekci tworzący w Trójmieście. Jednym z nich jest gdyńskie biuro architektoniczne Arch-Deco. – W naszych projektach zawsze staramy się kłaść nacisk na użyteczność powstającego obiektu i korzyści, jakie jego pojawienie się może przynieść dla ogółu społeczności. I w taki sposób staramy się zawsze pracować z inwestorem. Dla przykładu, w ramach zaprojektowanego przez nas biurowca Square, realizowanego obecnie przez spółkę AB Inwestor w Gdyni, powstanie ogólnodostępny plac. Będzie to miejsce otwarte dla każdego, wszystkich mieszkańców i turystów, z szeregiem lokali gastronomicznych i punktów usługowych – tłumaczy Michał Baryżewski, współwłaściciel Arch-Deco.
Zdaniem architekta plac wzbogaci miasto o kolejny atrakcyjny punkt spotkań, ożywiający przestrzeń. Podobny zabieg pracownia zastosowała na osiedlu Nowe Orłowo, również w Gdyni. – Przy okazji realizacji inwestycji, na działce należącej do gminy, powstał ogólnodostępny plac, który stał się lubianym miejscem spotkań gdynian. Ta sytuacja obrazuje jeszcze jeden ciekawy aspekt – współpracy dewelopera i miasta – dzięki której podnoszona jest jakość przestrzeni publicznej – dodaje Baryżewski.
Poczucie odpowiedzialności za wygląd i rozwój miast sprawia, że deweloperzy często inicjują różnego rodzaju projekty miastotwórcze, polegające na urbanistycznym unowocześnianiu otoczenia oraz na poprawie jakości życia osób zamieszkałych w bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji. Działania tego typu mogą świadczyć o więzi z miastem, jak i z jego mieszkańcami.
– Jesteśmy dumni, że jako NDI uczestniczymy w rozwoju naszego 1000-letniego miasta – mówi Marek Tarchalski, prezes NDI Development. – Zdajemy sobie również sprawę z odpowiedzialności, jaka się z tym wiąże i staramy się pozostawiać po nas wysoki jakościowo ślad.
NDI specjalizuje się w budowie apartamentów w segmencie premium. – Pozytywne opinie rynku, jak i niezależnych ekspertów z obszaru architektury czy organizacji społecznych pokazują, że nasze realizacje dobrze wpisują się w otoczenie. Zarówno Tre Mare Residence, jak i Apartamenty Przy Plaży, czy obecnie przygotowywana inwestycja Chlebova Apartamenty, to obiekty z nowoczesną, ale równocześnie ponadczasową architekturą. Odmienia ona oblicze miejsc, w których powstaje, jednocześnie wpisując się z szacunkiem w ich charakter. Zresztą w sąsiedztwie Chlebovej, zaprojektowanej przez Roark Studio, przygotowujemy nowy miejski, ogólnodostępny plac, który mam nadzieję będzie stanowił silny wkład w miastotwórcze funkcje w okolicy i przyciągnie mieszkańców i turystów w każdym wieku – dodaje.
Podobnym podejściem chce kierować się Invest Komfort, który nieopodal Chlebovej przygotowuje drugi etap osiedla Brabank. Jego architektura, a także sposób zagospodarowania terenów wokół inwestycji, mają wpłynąć na poprawę jakości przestrzeni publicznej, tym bardziej, że okolice ul. Stara Stocznia stały się często odwiedzanym miejscem dzięki budowie pobliskiej kładki na wyspę Ołowianka oraz Muzeum II Wojny Światowej.
– Uważamy, że deweloper powinien angażować się nie tylko w realizację swoich inwestycji, ale też w pozytywny rozwój ich otoczenia – mówi Krzysztof Piotrowski, kierownik Działu Marketingu Invest Komfort. – Projekty takie jak Brabank Apartamenty czy Portova powstają w centralnych częściach miast i mają bardzo duży wpływ na kształtowanie ich wizerunku. Staraliśmy się nie tylko odpowiednio wpasować je w charakter Gdańska i Gdyni, ich historię i architekturę, ale też ożywić zapomniane, postindustrialne części Trójmiasta, tak by służyły wszystkim mieszkańcom i integrowały lokalną społeczność.
W Brabanku powstały nowe lokale usługowe i pracownie artystyczne. Firma wyremontowała nabrzeże Motławy, przedłużyła trakt spacerowy przy rzece, a mieszkańcy zyskali nową przestrzeń do odpoczynku w samym sercu Gdańska. W ramach realizacji Portovej deweloper wykonuje remont okolicznych ulic i wiaduktu, w celu poprawy komfortu i bezpieczeństwa pieszych, rowerzystów oraz kierowców. – Zrealizujemy także nowe przejazdy rowerowe i wprowadzimy znacznie więcej zieleni do tej części miasta. Dużą rolę odegrają też lokale usługowe w Portovej. Stworzą one nową, modną przestrzeń na wzór Nowego Orłowa, gdzie zrealizowany przez nas plac miejski przyciągnął nowe restauracje, kawiarnię, designerskie sklepy i salony oraz mieszkańców Trójmiasta, którzy chętnie spędzają tu wolny czas – wymienia Piotrowski.
Kolejnym wyrazem troski o komfort mieszkańców jest ul. Nowa Wałowa. Jej powstanie było efektem współpracy władz Gdańska i Baltic Property Trust Optima – dewelopera odpowiedzialnego za inwestycje na terenach postoczniowych. Inwestycja kosztowała łącznie 102,4 mln zł, z czego 62 mln zł wyłożyło BPTO, a pozostałe 40,2 mln dodał samorząd. Ulica składa się z jezdni o długości 1,2 km, 200-metrowej estakady i 60-metrowego wiaduktu. Budowa ul. Nowej Wałowej oceniana jest jako przykład strategicznego i perspektywicznego myślenia o przyszłej zabudowie Gdańska. Zarówno samorząd, jak i deweloper stwierdzili zgodnie, że w przyszłości ulica ta będzie najważniejszą drogą dojazdową do nowo powstającej dzielnicy – Młodego Miasta, gdzie realizowane są wspomniane wcześniej inwestycje, takie jak Chlebova czy Brabank.
Na powyższych przykładach widać, że troska o komfort życia mieszkańców przestała leżeć wyłącznie w gestii samorządu. Wielomilionowy wkład funduszy deweloperskich w rozwój szeroko rozumianej infrastruktury jednoznacznie przekonuje o ich społecznym zaangażowaniu i konieczności wspólnego tworzenia miasta. Tego typu inwestycje nie byłyby możliwe bez współpracy biznesu z samorządem, który również powinien inicjować i mobilizować prospołeczne zachowania deweloperów. Ostatecznie całość działań ma wpływ na mieszkańców, a ci – swoimi wyborami – wpływają na kształt samorządu i urzędniczego składu.
