Budimex zakończył budowę Trasy Łagiewnickiej, jednej z najważniejszych inwestycji miasta Krakowa w ostatnich latach. W ramach inwestycji o wartości 840 mln zł oddano do użytkowania 3,5-kilmetrową drogę z linią tramwajową, 5 węzłami i infrastrukturą towarzyszącą. Prace budowalne rozpoczęły się w lipcu 2018 i trwały do czerwca 2022 roku.
Umowę ze spółką Trasa Łagiewnicka konsorcjum w składzie Budimex i Ferrovial Construction podpisało 17 marca 2017 roku. Zakres prac obejmował zaprojektowanie i wybudowanie ciągu komunikacyjnego od ul. Grota-Roweckiego do skrzyżowania ulic Witosa, Halszki i Beskidzkiej. Ważną częścią inwestycji było przygotowanie linii tramwajowej, łączącej osiedle Kurdwanów z ul. Zakopiańską. Inwestor zawarł umowy na finansowanie projektu z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym oraz Bankiem Gospodarstwa Krajowego.
– To nie tylko jeden z najważniejszych projektów inwestycyjnych w historii Krakowa, ale także bez wątpienia największe w dziejach miasta zadanie inżynierii lądowej. Powstanie Trasy Łagiewnickiej jest flagowym przykładem efektywnej współpracy instytucji samorządu oraz europejskich i krajowych instytucji finansowych. Całkowita wartość inwestycji wyniosła 840 milionów złotych – tak ogromne nakłady finansowe wymagały zapewnienia środków z kilku źródeł. Budowę wsparły kredytowo Polski Fundusz Rozwoju, Bank Gospodarstwa Krajowego i Europejski Bank Inwestycyjny – ten kredyt został objęty gwarancją w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych: jednego z filarów planu inwestycyjnego dla Europy, opracowanego przez Komisję Europejską (tzw. Plan Junckera). Na dodatek budowa była współfinansowana ze środków Funduszu Spójności Unii Europejskiej. Myślę, że mogę bez zbytniej przesady postawić ten wypracowany przy Trasie Łagiewnickiej model finansowania z kompleksowym użyciem środków państwowych i unijnych za wzór dla innych miast, przymierzających się do przeprowadzenia wielkich inwestycji w przyszłości – zaznacza prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Ponad 2 km, czyli większość wybudowanej 3,5 km drogi została poprowadzona w tunelach, z których najdłuższy ma ponad 700 m i jest zlokalizowany pomiędzy Sanktuarium Jana Pawła II a Sanktuarium Bożego Miłosierdzia. Ponadto powstały nowe węzły drogowe, ekrany akustyczne, mosty, kładki, chodniki. Zmieniono też bieg koryta rzeki Wilgi oraz przebieg pobliskiej linii kolejowej Kraków-Skawina. Wzdłuż całej inwestycji zbudowano ścieżki rowerowe, a od ul. Turowicza do ul Zakopiańskiej powstała nowa linia tramwajowa. Bardzo ważnym elementem trasy są tereny rekreacyjne z boiskami, skateparkami czy siłowniami powstałe nad układem drogowym w rejonie ul. Zbrojarzy, czy stworzenie parkowego charakteru obszaru między dwoma sanktuariami. Rowerzyści do dyspozycji otrzymali 5,5 km infrastruktury rowerowej.
Jak podaje Budimex, budowa Trasy Łagiewnickiej wymagała kompleksowej przebudowy silnie zurbanizowanego terenu w rejonie ul. Zakopiańskiej. W tym miejscu trasa przecina jedną z głównych arterii wylotowych do Krakowa oraz linię kolejową nr 94. Na obu drogach konieczne było stałe utrzymanie ruchu. Dodatkowo przez ten obszar przepływa także rzeka Wilga. – Roboty prowadzone były wieloetapowo. W pierwszej kolejności wykonywano odcinkowo obiekty niezbędne do przełożenia biegu rzeki do nowego, zmienionego koryta. Wymagało to również budowy tymczasowego toru kolejowego wraz z przeprawą przez rzekę dla pociągów. Po „przełożeniu rzeki” możliwa była kontynuacja prac przy odcinkach tuneli drogowych i tramwajowych będących wcześniej w kolizji, a następnie odtworzenie na ich stropie linii kolejowej w docelowym przebiegu – mówi Cezary Łysenko, dyrektor Budownictwa Infrastrukturalnego Budimex.
Prace przy budowie były przerywane przez silne opady deszczu i wylania rzeki Wilgi. – Największe z nich miało miejsce w sierpniu 2021 roku. Wilga wystąpiła z koryta i zalała część placu budowy Trasy Łagiewnickiej, gdy obwałowania rzeki nie były jeszcze ukończone. Po wznowieniu prac udało nam się podwyższyć wał rzeki i wykonać dodatkowe zabezpieczenia, co zminimalizowało ryzyko zalania trasy – dodaje Cezary Łysenko.
W ramach budowy Trasy Łagiewnickiej powstała nowa linia tramwajowa o długości ok. 1,7 km. Na odcinku ok. 700 m tramwaje przejeżdżają w tunelu. Nowa infrastruktura tramwajowa ma usprawnić system miejskiej komunikacji zbiorowej i poprawić warunki życia mieszkańców południowych dzielnic Krakowa.
– Uważam, że budowa Trasy Łagiewnickiej jest jednym z najbardziej skomplikowanych inżyniersko kontraktów realizowanych przez Budimex. Inwestycja wymagała współdziałania specjalistów wielu branż z zakresu budownictwa. W szczytowym momencie realizacji, na placu budowy działało jednocześnie ok. 450 osób oraz 160 jednostek sprzętowych. Koordynacja takiego zespołu była dużym wyzwaniem – podsumowuje przedstawiciel Budimeksu.
Realizacja Trasy Łagiewnickiej otwiera drogę do budowy zachodniego odcinka tzw. III obwodnicy Krakowa z trasami Pychowicką i Zwierzyniecką. Nowy trakt przyczyni się do odciążenia ruchu w rejonie ścisłego centrum Krakowa i usprawni międzydzielnicowy ruch drogowy, co przełoży się na zmniejszenie emisji spalin i poprawę jakości powietrza.
Inwestycja w liczbach:
- Zużycie stali zbrojeniowej: ok. 20,99 mln kg
- Zużycie betonu: ok. 207,5 tys. m³
- Wykonane ściany szczelinowe: ok. 60 tys. m²
- Wykonane wykopy: ok. 1,34 mln m³
- Wykonane nasypy i zasypki: ok. 570 tys. m³