Katowice otrzymały drugą w tym roku ocenę ratingową, którą na zamówienie urzędu miasta przygotowała agencja Fitch Ratings. Jak wynika z lipcowej oceny, agencja potwierdziła długoterminowe ratingi miasta Katowice dla zadłużenia w walucie zagranicznej i krajowej na poziomie „A-”, czyli na takim samym poziomie, jak w styczniu br. Ocena ma perspektywę stabilną.
Fitch, obok Moody’s i Standard & Poor’s zaliczany jest do grona najbardziej wpływowych agencji ratingowych na świecie. Poprzez swoją ocenę instytucja wydaje opinię o wiarygodności kredytowej danego podmiotu. Rating jest przede wszystkim informacją (np. dla banków lub inwestorów) o wypłacalności miasta pożyczającego pieniądze w formie kredytu oraz jego zdolności do prowadzenia dużych inwestycji. Fitch przyznaje oceny w skali od D – czyli najgorszej, do AAA – gwarantującej inwestorom absolutną pewność odzyskania pożyczonych pieniędzy. Każda z ocen określonych literą może być zmodyfikowana poprzez dodanie plusa lub minusa.
Jak podała agencja, potwierdzenie ratingów na poziomie „A-”, odzwierciedla bardzo dobrą płynność finansową Katowic i mocne wskaźniki zadłużenia oraz oczekiwania, że w średnim okresie oba czynniki pozostaną na dobrym poziomie.
Główne czynniki ratingu
Ratingi odzwierciedlają zdolność Katowic do finansowania inwestycji w znacznym stopniu ze środków własnych, wynikającą z zadowalającej sytuacji finansowej oraz ze spodziewanych wysokich dotacji unijnych. Ratingi biorą pod uwagę znaczny wzrost wydatków na obsługę długu w średnim okresie oraz to, że wysoki poziom środków pieniężnych oraz konserwatywna polityka zadłużania miasta ograniczają ryzyko dla jego budżetu.
– Zgodnie z naszym scenariuszem bazowym oczekujemy, że wyniki operacyjne Katowic pozostaną zadowalające. Będzie to wynikało ze wzrostu dochodów z podatków dochodowych i lokalnych, który będzie wspierany przez spodziewany wzrost gospodarki narodowej. Prognozujemy, że w latach 2016-2019 miasto osiągnie nadwyżki operacyjne w wysokości średnio 200 mln zł rocznie, czyli 11% w relacji do dochodów operacyjnych, gdy wyłączy się dochody o jednorazowym charakterze – autorzy raportu napisali w komunikacie.
W bieżącym roku pozytywny wpływ na wyniki operacyjne miasta będą miały dochody z podatku od czynności cywilno-prawnych, dzięki którym nadwyżka operacyjna może wynieść 225 mln zł i stanowić 13,5% dochodów operacyjnych. Po odliczeniu tych wpływów, nadwyżka może wynieść 185 mln zł, czyli 11% dochodów operacyjnych (2015 r. bez dochodów jednorazowych: odpowiednio 182 mln zł lub 12,2%), co odpowiadałoby średniej marży operacyjnej uzyskanej w latach 2011-2014, podaje agencja.
500+ neutralny
Katowice, podobnie jak wszystkie gminy w Polsce uruchomiły w kwietniu 2016 r. rządowy program „Rodzina 500+”. Fitch ocenia, że przepływ środków z budżetu państwa, powiększający dochody i wydatki operacyjne o około 70 mln zł w 2016 r. będzie neutralny dla nadwyżki operacyjnej miasta. Niemniej jednak porównywalność wskaźników takich jak marża operacyjna i bieżąca oraz relacja długu do dochodów bieżących między 2015 r. i 2016 r. będzie ograniczona.
Wydatki na inwestycje
Zgodnie z prognozą agencji wydatki majątkowe Katowic w latach 2016-2019 mogą wynieść łącznie 1,4 mld zł i stanowić średnio 17%-20% wydatków ogółem. Połowa wydatków majątkowych przeznaczona zostanie na inwestycje w drogi i ponad 20% na transport publiczny. Pozostałe wydatki majątkowe będą przeznaczone na sport, kulturę i termomodernizację. – Oczekujemy, że średnio powyżej 50% wydatków majątkowych będzie finansowanych z nadwyżki bieżącej miasta oraz około 35% z dochodów majątkowych. Pozostała część wydatków majątkowych będzie finansowana z gotówki (2016 r.) oraz z nowego długu (począwszy od 2017 r.) – czytamy w komunikacie.
Specjaliści z Fitch Ratings oczekują, że płynność Katowic pozostanie bardzo dobra w średnim okresie, co jest pozytywne dla ratingów. Mimo, że miasto częściowo wykorzysta wysoki stan środków pieniężnych (2015 r.: 262 mln zł) do finansowania inwestycji, nadal pozostanie on znaczny i wyniesie 200 mln zł w 2019 r. Wolne środki Katowic powinny nadal znacznie przewyższać prognozowaną obsługę długu, która wzrośnie do 65 mln zł w 2019 r. (2015 r.: 33 mln zł) w związku z rozpoczęciem w 2016 r. spłaty dwóch kredytów na łączną kwotę 400 mln zł udzielonych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI).
Spłata długu i dominacja usług
Oczekuje się, że w 2016 r. zadłużenie bezpośrednie Katowic może spaść do 650 mln zł, co będzie związane ze spłatą kredytów EBI. Następnie w latach 2018-2019 może ono stopniowo wzrastać do 720 mln zł. Dług nie powinien jednak przekroczyć 45% dochodów bieżących, czyli poziomu zadłużenia wykazywanego w latach 2013-2015.
Agencja ocenia gospodarkę lokalną miasta jako dobrze zdywersyfikowaną i zdominowaną przez sektor usług, który stanowił 67,8% wartości dodanej brutto w 2013 r. i zatrudniał 77% osób pracujących w 2014 r. (oba wskaźniki przewyższają średnie krajowe wynoszące odpowiednio 63,4% i 52%). Produkt krajowy brutto na mieszkańca w podregionie, do którego należą Katowice wyniósł 138,1% średniej krajowej w 2013 r., co dało mu ósme miejsce wśród 72 podregionów i przekłada się na wysokie dochody podatkowe.
Czynniki zmiany ratingu
Fitch podał, że ratingi mogą zostać podniesione, jeśli Katowice poprawią wyniki operacyjne i nadwyżka operacyjna trwale wyniesie ponad 15% dochodów operacyjnych, oraz gdy miasto utrzyma wskaźnik spłaty długu na poziomie poniżej trzech lat.
Agencja jednocześnie podała, że istotne pogorszenie się wskaźnika spłaty długu powyżej ośmiu lat, w wyniku trwałego pogorszenia się marży operacyjnej lub znaczny wzrost zadłużenia bezpośredniego powyżej 70% dochodów bieżących może przyczynić się do zmiany perspektywy ratingów na negatywną lub do obniżenia ratingów.
