Kraków rozważa możliwość powołania SIM wspólnie z gminami województwa małopolskiego oraz Krajowym Zasobem Nieruchomości. Zadaniem spółki byłoby budowanie mieszkań na wynajem o umiarkowanym czynszu z możliwością dojścia do własności. To również sposób na pozyskanie nowych mieszkańców trwale związanych z Krakowem, gdyż oferta będzie kierowana do osób, które nie są właścicielami lokalu mieszkalnego na terenie miasta.
Społeczna Inicjatywa Mieszkaniowa (SIM) jest następczynią Towarzystw Budownictwa Społecznego. Inicjatywa może być tworzona w formie spółki kapitałowej, której wyłącznym udziałowcem jest gmina, ale może również być wspólnym przedsięwzięciem kilku lub kilkunastu samorządów oraz Krajowego Zasobu Nieruchomości.
– SIM-y różnią się od TBS-ów tym, że będą miały opcję posiadania mieszkania na własność, co wiąże się z wydatkami. To pokazuje, że oferta jest skierowana do osób, które mogą sobie pomóc mieszkaniowo w sposób komercyjny. Uważamy, że w Krakowie ta inicjatywa może się udać. O dokładnej lokalizacji mieszkań, które mogłyby powstać w ramach SIM, będziemy mogli powiedzieć wtedy, kiedy będzie zapotrzebowanie na powołanie takiej inicjatywy – mówi Bogusław Kośmider, zastępca prezydenta Krakowa ds. obsługi mieszkańców.
Zanim decyzja zostanie podjęta, potrzebne jest poznanie opinii mieszkańców na ten temat. Odbywa się to w ramach ankiety przygotowanej przez krakowski urząd miasta i dostępnej na stronie krakow.pl.
Mieszkania w SIM to oferta dla osób, które nie mają zdolności kredytowej, a mają tzw. zdolność czynszową, a jednocześnie ich dochody są zbyt wysokie, by przyznano im lokal socjalny. W przypadku gospodarstwa 1-osobowego średni miesięczny dochód nie może przekraczać 6223 zł, w przypadku gospodarstwa 2-osobowego – 9024 zł, a 3-osobowego – 10891 zł. Ponadto przystępując do SIM nie można posiadać tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego w Krakowie.
Jaki koszt?
Miasto podaje, że maksymalna stawka czynszu za 1 metr kwadratowy powierzchni użytkowej w lokalu na terenie Krakowa nie może być wyższa niż 27,63 zł/m² (nie może przekroczyć 5 proc. wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m² p.u.). Stawki czynszu za 1 m² w zasobach mieszkaniowych SIM są ustalane w takiej wysokości, aby suma czynszów za najem wszystkich lokali eksploatowanych przez spółkę pozwalała na pokrycie kosztów eksploatacji i remontów budynków oraz spłatę zobowiązań związanych z budową.
Obok miesięcznego czynszu, który będzie musiał ponieść najemca mieszkania w SIM, jest partycypacja w kosztach budowy lokalu mieszkalnego. Na potrzeby ankiety przyjęto orientacyjną wartość partycypacji wyliczoną jako iloczyn wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni lokalu oraz wysokości partycypacji. Wskaźnik przeliczeniowy dla Krakowa od 1 kwietnia 2022 roku wynosi 6632 zł. Przykładowo dla lokalu o metrażu 30 m² i partycypacji w wysokości 15 proc. wartość partycypacji wylicza się w sposób następujący: 6632 zł x 30 m² x 15 proc. = kwota partycypacji.
Wśród korzyści z bycia najemcą SIM miasto wymienia możliwość zamieszkania bez konieczności zaciągania wysokiego kredytu, a jedynie wniesienia partycypacji w wysokości 15 proc. kosztów budowy lokalu mieszkalnego. Kolejnym atutem mają być nawet o połowę niższe stawki czynszu niż na rynku komercyjnym. Najemca SIM także zyskuje możliwość zmiany umowy najmu na umowę najmu z dojściem do własności, czyli uzyskania własności mieszkania w perspektywie lat. Co ważne, każde mieszkanie przygotowane jest w standardzie „pod klucz” – wykończone i wyposażone.
Koszty budowy lokalu mieszkalnego zostaną określone przez SIM po określeniu kosztów całej inwestycji i mogą różnić się od wskazanych wyżej. Po zakończeniu najmu kwota partycypacji TBS jest zwracana najemcy w ciągu maksymalnie 12 miesięcy. Wcześniej jednak ulega ona waloryzacji.
W oparciu o wyniki ankiety miasto rozważy możliwość realizacji budynków mieszkalnych w formule SIM w kliku lokalizacjach.
Przystępując do SIM Kraków chce zredukować tzw. lukę czynszową. Jak podają tamtejsi urzędnicy, w stolicy województwa małopolskiego można zaobserwować znaczną grupę ludzi, których nie stać na kupno lub najem mieszkania komercyjnego, a jednocześnie osoby te mają zbyt wysokie dochody i nie mogą starać się o mieszkanie socjalne. Ta grupa, znajdująca się pomiędzy potencjalnymi nabywcami/najmującymi mieszkania, a potencjalnymi mieszkańcami lokali socjalnych, tworzy tzw. lukę czynszową.
